رشد و توسعه روزافزون تکنولوژی بلاک چین و دنیای ارز دیجیتال، قابلیت‌های جدیدی را در اختیار ما گذاشته و نقاط ضعف را یکی پس از دیگری پوشش می‌دهد. ما ابتدا باید برای معاملاتمان به صرافی‌های متمرکز رجوع می‌کردیم، جایی که یک نهاد مرکزی حریم خصوصی و غیرمتمرکز بودن در دنیای بلاکچین را زیر سوال می‌برد. به کمک قراردادهای هوشمند، صرافی غیرمتمرکز(DEX) شکل گرفت که وقتی اسمش را می‌شنویم، یونی سواپ روی شبکه اتریوم به ذهن ما می‌آید. بهتر است بدانید اولین دکس روی شبکه کازمس هم راه افتاده است؛ بلاکچین نسل جدیدی که با تمرکز روی قابلیت همکاری و مقیاس‌پذیری، روند رو به رشدی دارد. ازموسیس نخستین بازارساز خودکار (AMM) این شبکه با قابلیت‌هایی منحصربه‌فرد است. در این مقاله در رابطه با این که Osmosis چیست، چه هدفی دارد، چطور کار میکند و چه سرویس‌هایی دارد، صحبت می‌کنیم.در ادامه رمزارز OSMO، روش‌‌های خرید و نگهداری آن، همچنین نقشه راه، شرکا و سرمایه‌گذاران این پروژه را بررسی می‌کنیم.
Osmosis چیست و چه هدفی دارد؟
ازموسیس یک پروتکل بازارسار خودکار (AMM) پیشرفته است که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا AMMهای سفارشی با استخرهای نقدینگی قوی بسازند. Osmosis با استفاده از Cosmos SDK ساخته شده است و از قابلیت ارتباطات بین بلاکچینی (IBC) Inter-Blockchain Communication برای فعال کردن تراکنش‌های میان زنجیره‌ای استفاده میکند. اکوسیستم کازمس بر پایه معماری «بلاکچین به عنوان برنامه غیرمتمرکز» پیروی میکند؛ بدین معنی که ازموسیس بلاکچینی متصل به هاب کازمس است که در عین حال صرافی غیرمتمرکز است.
ازموسیس به کمک IBC، به کل اکوسیستم زنجیره‌های کازموس و بیش از ۱۰ میلیارد دلار دارایی‌های بومی آنها متصل می‌شود. پس از پشتیبانی از بلاکچین‌های فعال روی هاب Cosmos، هدفی که این پروژه دنبال میکند اتصال به سایر زنجیره‌ها مثل اتریوم و بیت کوین است.
ازموسیس امکان ایجاد استخرهای نقدینگی با پارامترهای منحصر به فرد را به کاربران می‌دهد. مثلا همانطور که می‌دانید، در استخرهای نقدینگی معمول باید دو توکن با نسبت برابر را اضافه کرد؛ اما در این پروژه می‌توان استخرهایی با چند نسبت ایجاد کرد. ساختار پاداش‌های Osmosis نیز با این قابلیت‌ها سازگار است.
Osmosis از سه بازارساز خودکار یونی سواپ، بالانسر و کرو فایننس ایده گرفته است؛ بنابراین می‌توان گفت که مزایای هر سه AMM ذکر شده را دارد.
ازموسیس چطور کار میکند؟
تمرکز مشوق‌های اکثر پروژه‌های فعال در کازمس روی اعتبارسنج‌ها (Validator) و نماینده‌ها (Delegator) است؛ اما ازموسیس در تلاش است تا منافع همه مشارکت‌کنندگان در شبکه و کسانی که سپرده‌گذاری می‌کنند را تامین نماید. نودهایی که بیشترین میزان توکن شبکه Osmosis را استیک کرده باشند، به عنوان اعتبارسنج انتخاب می‌شوند و در زمان نگارش این مقاله ۱۱۸ اعتبارسنج فعال وجود دارند.
ازموسیس چند ویژگی خاص دارد که آن را نسبت به سایر بازارسازهای خودکار متمایز میکند. در ادامه به بررسی تعدادی از این ویژگی‌ها می‌پردازیم.
سفارشی‌سازی استخرهای نقدینگی
اکثر AMMهای اصلی، پارامترهای قابل تغییر استخرهای نقدینگی را محدود می‌کنند. به عنوان مثال یونی‌سواپ تنها اجازه ایجاد استخر با دو توکن، با نسبت‌های مساوی و کارمزد سوآپ ۰.۳ درصد را می‌دهد. این سطح سادگی برای شروع کار منطقی بود؛ اما اکنون با رشد و توسعه دیفای، به امکانات بیشتری نیاز است.
کارمزد سواپ بهینه در یک AMM به عوامل مختلفی مانند زمان ایجاد بلاک، اسلیپیج، کارمزد تراکنش، نوسانات بازار و موارد دیگر بستگی دارد. Osmosis با ابزارهایی که ارائه میکند، به مشارکت‌کنندگان بازار اجازه می‌دهد تا فرصت‌ها را شناسایی کنند و با تنظیم پارامترهای مختلف بیشترین سود را ببرند. این موضوع باعث استفاده و کاربردهای بیشتر بازارسازهای خودکار خواهد شد.
استخرهای نقدینگی با حاکمیت مستقل
توانایی تغییر پارامترهای یک استخر نقدینگی مهم و کاربردی است، اما این ویژگی بدون روشی برای هماهنگ کردن یک تصمیم بین سپرده‌گذاران بی‌معنی خواهد بود. ویژگی حاکمیت مستقل استخرهای آزموسیس، منجر به ایجاد و تکامل طیف متنوعی از استخرهای نقدینگی با ریسک‌ها و استراتژی‌های مختلف می‌شود.
میزان نقدینگی شما به نسبت دیگران، میزان مالکیت و قدرت رای شما در تصمیمات مهم استخر را مشخص میکند. برای تشویق به تامین‌کردن نقدینگی به صورت بلندمدت، سهم شما برای مدتی قفل می‌شود و در زمان‌های بالاتر، پاداش و حق رای بیشتری داده می‌شود.
تعهد بلندمدت و مشوق‌های آن علاوه بر اینکه از برخی حمله‌ها جلوگیری میکند، عدالت را در میان تامین‌کنندگان نقدینگی برقرار میکند. هرکس که ریسک بیشتری کرده و دارایی زیادتری را برای مدت زمان بیشتری در استخر قرار می‌دهد، پاداش و حق رای بیشتری برای تصمیمات استراتژیک دارد.
انتظار ازموسیس این است که در نهایت بازار میزان هر یک از پارامترهای قابل تنظیم را کشف میکند و اختلافی بین تامین‌کنندگان نقدینگی ایجاد نمی‌شود. کسانی که با تصمیمات گرفته شده در استخر مخالف هستند، میتوانند دارایی خود را خارج کنند و یک استخر رقیب، با توجه به قوانین مورد نظر خودشان ایجاد کنند.
AMM به عنوان زیرساخت خدماتی
تعداد و پیچیدگی محصولات مالی غیرمتمرکز به طور مداوم در حال افزایش است. ابزارهایی مانند دارایی‌های با ارزش متصل (Pegged Asset)، مشتقات و پوزیشن‌های اهرمی توکنیزه‌شده هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند که اگر در کنار منحنی اتصال (Bonding Curve) درستی قرار بگیرند، کارایی بازار بهینه خواهد شد (از منحنی اتصال برای توصیف رابطه قیمت و عرضه یک دارایی استفاده می‌شود).
اغلب موارد در بسیاری از ابزارهای مالی، برای فراهم کردن بازارساز خودکار کارآمد و قابل دسترس، تمام چیزی که نیاز داریم تنظیم تابع قیمت و چند پارامتر محدود دیگر است. در بازارسازهای خودکار شما یا باید از منحنی اتصال موجود که ممکن است بهینه نباشد استفاده کنید یا زیر بار وظیفه سنگین ساخت استخر شخصی بهینه مورد نظرتان بروید. برای حل این مسئله، ازموسیس ایده AMM به عنوان زیرساخت خدماتی را ارائه میکند.
Osmosis با فراهم کردن توانایی تنظیم ساده منحنی اتصال و استفاده مجدد از اکثر زیرساخت‌های کلیدی AMM برای خالق استخر، موانع ایجاد یک استخر بهینه را کاهش می‌دهد.
Osmosis چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
با ورود به سایت ازموسیس و قسمت LAB، بخش‌های مختلف این صرافی غیرمتمرکز قابل مشاهده است که در ادامه در رابطه با هر کدام توضیحات کوتاهی می‌دهیم. نکته قابل توجه این است که بهتر است از کیف پول Keplr برای استفاده از خدمات این پلتفرم استفاده کنید.
- Trade: در این بخش نسبت به مبادله دارایی‌های خود می‌توانید اقدام کنید. برای پرداخت کارمزد تراکنش باید رمزارز ATOM یا OSMO داشته باشید.
- Pools: در این قسمت شما می‌توانید استخرهای نقدینگی مختلف را مشاهده کرده و در هر کدام که مایل بودید مشارکت کنید، اما این برای دریافت پاداش کافی نیست. برای به دست آوردن مشوق‌ها، شما باید توکن LP که دریافت میکنید را در یکی از بازه‌های زمانی که وجود دارد قفل کنید. همچنین شما در این قسمت می‌توانید یک استخر نقدینگی جدید با دو یا چند توکن و شرایط موردنظرتان بسازید.
- Assets: در این قسمت می‌توانید دارایی‌های خود را مشاهده و مدیریت کنید.
- Stake: اگر می‌خواهید توکن شبکه ازموسیس را استیک کرده و به نماینده یا اعتبارسنج تبدیل شوید، از این بخش باید اقدام کنید.
- Vote: این قسمت برای رای دادن به پیشنهادهایی که برای بهبود شبکه وجود دارد، به کار می‌آید. با کلیک روی هر پیشنهاد جزئیات آن، تاریخ آغاز و پایان رای‌گیری مشخص خواهد بود.
- Stats: در این بخش آمار و اطلاعاتی از قبیل میزان نقدینگی قفل شده، حجم معاملات، توکن‌ها و استخرهای مختلف قابل مشاهده است.
آشنایی با توکن OSMO
OSMO توکن حاکمیتی ازموسیس است که برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها نیز استفاده می‌شود. این توکن فقط بین کسانی می‌شود که منابع خود را برای موفقیت شبکه Osmosis به اشتراک می‌گذارند، مانند تامین‌کنندگان نقدینگی، توسعه‌دهندگان، سپرده‌گذاران و غیره.
توکنومیکس
در نهایت قرار است ۱ میلیارد توکن OSMO وجود داشته باشد. در آغاز این پروژه ۱۰۰ میلیون ازمو عرضه شد، که نیمی از آن به عنوان ایردراپ به دارندگان رمزارز ATOM و نیم دیگر به صندوق ذخیره استراتژیک اختصاص پیدا کرد. برخلاف بسیاری از زنجیره‌های Cosmos SDK که توکن‌ها بر اساس هر بلاک توزیع می‌شوند، Osmosis دارای دوره‌های روزانه است و توکن‌های جدید را فقط در پایان هر دوره منتشر میکند.
برای اطمینان از اینکه گیرندگان ایردراپ در شبکه فعالیت می‌کنند، در ابتدا فقط ۲۰ درصد دارایی در دسترس آنها قرار می‌گیرد. به ازای هر یک از فعالیت‌های استیک کردن OSMO، سواپ در ازموسیس، تامین نقدینگی و رای‌دادن به پیشنهادهای حاکمیتی ۲۰ درصد دیگر آزاد می‌شود. همچنین فقط ۲ ماه فرصت دارند تا از تمام ایردراپ استفاده کنند، در غیر اینصورت در یک بازه زمانی ۴ ماه و به صورت خطی (مطابق شکل زیر) دسترسی آنها محدود شده و نهایتا به صفر می‌رسد. OSMOهای مصرف‌نشده به استخر جامعه انتقال پیدا می‌کنند.
استخر جامعه صندوق ویژه‌ای است که برای تامین مالی پروژه‌ها طراحی شده است. هر عضو کامیونیتی میتواند یک پیشنهاد برای خرج‌کردن توکن‌های این استخر ارائه کند. در صورت تصویب پیشنهاد، به نحوی که در آن مشخص شده باشد توکن‌ها هزینه می‌شود.
در بیت کوین طبق قانون هاوینگ، هر ۴ سال تولید BTCهای جدید نصف می‌شود، در ازموسیس در پایان هر سال (۳۶۵ دوره)، عرضه توکن‌های جدید یک سوم کاهش می‌یابد. در سال اول در مجموع ۳۰۰ میلیون توکن منتشر می‌شود، در سال دوم ۲۰۰ میلیون، سال سوم ۱۳۳ میلیون و این روند همینطور تا رسیدن به ۱ میلیارد توکن ادامه پیدا میکند. توکن‌های جدید با نسبت زیر بین گروه‌های ذکر شده تقسیم می‌شود و برنامه زمانی آزادسازی توکن‌ها مطابق شکل زیر است:
- ۲۵ درصد به عنوان پاداش سپرده‌گذاری
- ۲۵ درصد برای توسعه‌دهنده‌ها
- ۴۵ درصد به عنوان مشوق برای استخراج نقدینگی
- ۵ درصد برای استخر جامعه
کارمزدها
زمانی‌که Osmosis راه‌اندازی شد، سه نوع کارمزد اصلی تعریف شد، ممکن است جامعه این پروژه در آینده کارمزدهای جدیدی را نیز اضافه کنند. این سه نوع کارمزد عبارتند از:
- کارمزد تراکنش: توسط هر کاربر برای ارسال تراکنش در زنجیره پرداخت می‌شود و به هزینه‌های محاسباتی و ذخیره‌سازی مورد نیاز در تراکنش بستگی دارد. حداقل میزان کارمزد تراکنش را سازنده بلاک تعیین میکند. این کارمزد بین کسانی که OSMO در شبکه سپرده‌گذاری کرده‌اند، توزیع می شود.
- کارمزد سواپ: کارمزدی است که هنگام ترید در استخرهای نقدینگی، از هر معامله‌گر گرفته می‌شود. میزان آن به صورت درصدی از معامله محاسبه می‌شود و برای هر استخر متفاوت است، زیرا سازنده استخر میتواند هزینه ترید را مشخص کند. کارمزد سواپ بین همه کسانی که در استخر نقدینگی ایجاد کرده‌اند و متناسب با میزان دارایی آنها توزیع می‌شود.
- کارمزد خروج: هزینه‌ای است که از تامین‌کننده نقدینگی، هنگام خروج از استخر دریافت می‌شود. میزان آن به عنوان درصدی از میزان نقدینگی خارج‌شده محاسبه می شود که این درصد را ایجادکننده استخر مشخص میکند. کارمزد خروج هم بین تامین‌کنندگان نقدینگی باقی‌مانده در استخر توزیع می‌شود.
نقشه راه Osmosis چیست؟
تا زمان نگارش این مقاله، هیچ نقشه راه رسمی برای این پروژه منتشر نشده است. در سایت Osmosis با توجه به نوپا بودن و توسعه سریع، از کاربران خواسته شده تا جدیدترین اتفاقات را از طریق گیت‌هاب دنبال کنند. در بخشی از مدیوم ازموسیس به یک بریج با اتریوم و بعد سایر زنجیره‌ها، به عنوان اهداف پیش روی این پروژه اشاره شده است.
اعضای تیم Osmosis چه کسانی هستند؟
سانی آگاروال (Sunny Aggarwal) یکی از بنیانگذاران این پروژه است. او در رشته مهندسی برق و علوم کامپیوتر از دانشگاه برکلی کالیفرنیا فارغ‌التحصیل شده است. آگاروال در سال ۲۰۱۷ به عنوان یک محقق تحقیقاتی در Tendermint کار کرد و در سال ۲۰۱۸ Sikka (یک شرکت زیرساخت بلاکچین با تمرکز بر مشارکت در پروتکل‌ها و شبکه‌های اینترنت غیرمتمرکز) را تاسیس کرد. این شرکت در حال حاضر در میان ۵ اعتبارسنج برتر شبکه‌های Cosmos Hub، Kava و Akash قرار دارد.
جاش لی (Josh Lee) دیگر بنیانگذار Osmosis Labs است و فارغ‌التحصیل دانشگاه اندرسون در ایندیانا است. لی همکار آگاروال در Tendermint بود. سپس Chainapsis را تاسیس کرد که کیف پول Keplr را ساخت. Keplr یک کیف پول قدرتمند برای کازمس و چند زنجیره دیگر است.
شرکا و سرمایه‌گذاران ازموسیس چه شرکت‌هایی هستند؟
شرکت سنگاپوری Sikka و شرکت کره‌ای Chainapsis شرکای اصلی Osmosis هستند. همچنین طبق داد‌های وبسایت کرانچ‌بیس، در طی ۱ مرحله و در تاریخ ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱، شرکت‌ها و افراد زیر مبلغ ۲۱ میلیون دلار در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌اند:
- Paradigm
- Ethereal Ventures
- Figment
- Do Kwon (بنیانگذار شبکه ترا)
- Nascent
- Robot Ventures
در کدام صرافی‌ها می‌توانیم توکن OSMO را خرید و فروش کنیم؟
رمزارز ازمو را می‌توان از صرافی متمرکز MEXC با جفت‌ارز تتر و یا خود صرافی غیرمتمرکز آزموسیس با جفت‌ارزهای مختلف خریداری کرد.
کدام کیف‌پول برای نگهداری OSMO مناسب است؟
طبق اطلاعات Osmosis کاربران برای بهترین تعامل با این پلتفرم، باید از کیف پول Keplr استفاده کنند. این کیف پول مستقیما به اسموزیس متصل است و به کاربران امکان ذخیره و دریافت توکن‌های OSMO را می‌دهد. والت Keplr غیرحضانتی و مناسب برای مرورگر کروم است. همچنین کیف پول تراست والت نیز از این رمزارز پشتیبانی میکند.
جمع‌بندی
آزموسیس نخستین صرافی غیرمتمرکز روی بلاکچین Cosmos است؛ بلاکچین نسل جدیدی که قابلیت همکاری بین زنجیره‌های مختلف را تسهیل میکند. این پروژه بر خلاف بیشتر AMMهای گذشته، امکانات و توانایی‌های خوبی را برای تامین‌کنندگان نقدینگی فراهم کرده تا بتوانند شرایط بهینه‌ای را برای خود ایجاد کنند. در این مقاله پس از پرداختن به این که Osmosis چیست، چه هدفی دارد، چطور کار میکند و چه سرویس‌هایی دارد، توکن OSMO و صرافی و کیف پول مناسب آن، سرمایه‌گذاران و اعضای تیم این پروژه نیز بررسی شد. به نظر شما آیا ازموسیس میتواند بالاترین میزان نقدینگی در میان بازارسازهای خودکار را به خود اختصاص دهد؟
منبع:
